Każdego dnia miliony litrów zużytego oleju kuchennego (UCO) trafiają do śmieci lub kanalizacji, nierzadko przyczyniając się do problemu zatkanych rur. W ten sposób marnuje się cenny surowiec – wskazują pomysłodawcy projektu Olejomaty. Jego celem jest ułatwienie konsumentom oddawania zużytego oleju kuchennego do specjalnych maszyn, a następnie przetworzenie surowca m.in. na biopaliwa.

65 proc. produktów spożywczych i napojów w europejskich supermarketach jest sprzedawanych w plastikowych opakowaniach. W Polsce ten odsetek jest podobny. Jak wynika z raportu DS Smith „Material Change Index”, w przypadku 40 proc. opakowań zawierających tworzywa sztuczne w Polsce, plastik można by wyeliminować, usuwając go całkowicie lub zastępując go zrównoważonymi alternatywami, np. tekturą czy opakowaniami biodegradowalnymi. W Polsce tylko 22 proc. firm spożywczych planuje w nadchodzącym roku zmiany w opakowaniach.

W Polsce co roku zbierane jest ok. 750 tys. t szkła, czyli nieco ponad połowa szklanych opakowań wprowadzonych na rynek. W dodatku 20 proc. zebranego surowca to zanieczyszczenia innymi materiałami, np. ceramiką czy porcelaną, które nie nadają się do recyklingu. Polska traci na tym ok. 400 tys. t szkła, które mogłoby zostać ponownie przetworzone i wykorzystane. Duża część tej straty to efekt nieodpowiedniej segregacji i niskiej świadomości konsumentów. Zgodnie z wymogami UE w tym roku odsetek zebranego szkła powinien sięgnąć 70 proc.

Biotworzywa mogą się w przyszłości stać realną alternatywą dla tworzyw sztucznych, które dziś w wielu zastosowaniach są bardzo trudne do zastąpienia. W Łukasiewiczu – Instytucie Chemii Przemysłowej trwają prace nad nowoczesnymi technologiami biodegradowalnych materiałów, które mogą się przyczynić do zmniejszenia skali zanieczyszczenia plastikiem. Na razie jednak są to kosztowne alternatywy.

System kaucyjny dla opakowań na napoje zostanie uruchomiony w Polsce w dniu 1 października bieżącego roku. Zgodnie z nowymi przepisami podczas zakupu wybranych napojów konsumenci będą płacić kaucję, która zostanie im zwrócona po oddaniu opróżnionego opakowania wielokrotnego użytku lub odpadu opakowaniowego. Czy wracamy zatem do rozwiązań znanych jeszcze z okresu PRL? Tak, ale w bardziej nowoczesnym wydaniu.

Prawie co czwarty Polak (23%) nigdy nie słyszał o systemie kaucyjnym i nie wie, że zacznie on funkcjonować już w tym roku. Podobna liczba osób uważa, że w Polsce problem zaśmiecania terenów publicznych odpadami niemal nie istnieje. Wśród śmieci, które najczęściej widujemy w lasach, parkach i na ulicach, wymieniamy przede wszystkim niedopałki papierosowe (39% respondentów widuje ich „dużo” i „codziennie”), niewielkie butelki na alkohol, czyli tzw. małpki (25%) i butelki plastikowe PET (24%).

Wszystko wskazuje na to, że za ok. 9 miesięcy w Polsce zadebiutuje system kaucyjny. Będziemy mieli dwa równoległe systemy zbiórki opakowań po napojach: ten na 5 frakcji obowiązujący dotychczas oraz system kaucyjny. „To może rodzić problemy dla konsumenta, bo te dwa systemy będą funkcjonować równolegle i na innych zasadach. Wprowadzenie tak dużej zmiany wymaga gruntownej edukacji społeczeństwa” – powiedziała Monika Wyciechowska, education marketing manager w RLG Systems Polska.

Sezon grzewczy w Polsce wiąże się z powracającym co roku problemem palenia odpadów w gospodarstwach domowych, a w konsekwencji z zanieczyszczeniem powietrza, którym oddychamy. Najnowsze dane pokazują, że ta praktyka wciąż jest stosunkowo powszechna, choć niewiele osób otwarcie się do niej przyznaje.

Wraz z nowymi przepisami dotyczącymi gospodarki odpadami od stycznia 2025 roku gminy w Polsce wprowadziły selektywną zbiórkę zużytych tekstyliów. To oznacza, że przykładowo zniszczonych ubrań nie można już wyrzucić do frakcji zmieszane. Część gmin wprowadza ułatwienia dla mieszkańców w postaci dodatkowych kontenerów. W innych mieszkańcy będą musieli samodzielnie dostarczyć tekstylia do punktów selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK).