Zanieczyszczenie hałasem dotyczy 5 mln Polaków

Ulica i warkot samochodów przejeżdżających za oknem, impreza u sąsiadów, stukanie w podłogę dochodzące z wyższej kondygnacji, krzyki, muzyka z radia, szczekanie psa czy głośno bawiące się dzieci – to wszystko dźwięki, które składają się na tzw. zanieczyszczenie hałasem w mieszkaniu, problem, który może dotyczyć aż 5 mln Polaków. Często bagatelizowany może jednak prowadzić do poważniejszych problemów ze zdrowiem, powodując m.in. rozdrażnienie, bóle głowy, problemy ze snem i koncentracją uwagi, a nawet przyczyniając się do chorób sercowo-naczyniowych. Dlatego aspekt akustyki warto wziąć pod uwagę już na etapie planowania budowy i wyboru projektu. Szczególnie jeżeli nieruchomość ma powstać np. przy trasie szybkiego ruchu czy linii kolejowej. Normy przewidziane w prawie nie są bowiem wystarczające.

Fot. Pixabay

– Jak wynika z „Barometru zdrowych domów”, jeden na czterech Polaków jest narażony na zagrożenia związane z klimatem wewnątrz pomieszczeń, do których zaliczają się niedostateczne ilości światła dziennego, wilgoć, pleśń, chłód i nadmierny hałas – mówi agencji Newseria Biznes Aleksandra Zybała, menedżerka ds. komunikacji VELUX Polska. – Ten ostatni problem zwykle dotyczy osób żyjących w miastach, gdzie hałas jest najczęściej generowany przez ruch uliczny.

„Barometr zdrowych domów” to cykliczny ogólnoeuropejski raport opisujący zależności pomiędzy warunkami mieszkaniowymi a zdrowiem ludzi. Wskazuje cztery zagrożenia dla zdrowia związane z klimatem wewnątrz pomieszczeń – brak światła dziennego, niską temperaturę, nadmierny hałas oraz wilgoć i grzyb. Zanieczyszczenie hałasem dotyczy 13 proc. społeczeństwa, czyli 4,9 mln osób. Dla porównania z problemem braku światła dziennego w mieszkaniu boryka się 1,5 mln osób, a 4 mln żyje w mieszkaniach zawilgoconych i zagrzybionych. Taka sama liczba ma w domach zbyt zimno, choć – biorąc pod uwagę kryzys energetyczny w ostatnim sezonie grzewczym – dziś te dane mogą być już zbyt optymistyczne.

Mieszkanie w domu, w którym nie da się odpocząć z powodu braku ciszy, negatywnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne.

– Może to powodować m.in. rozdrażnienie, problemy z koncentracją, problemy ze snem, a w dłuższej perspektywie nawet problemy z odpornością – wymienia Aleksandra Zybała.

Potwierdza to również badanie „Modern Life” przeprowadzone na zlecenie Rockwool, w którym aż 89 proc. ankietowanych wskazało, że ich wydajność w ciągu dnia spada wraz z zanieczyszczeniem hałasem. Długotrwała ekspozycja na hałas powoduje też permanentne zmęczenie, bóle głowy czy wzmożoną nerwowość. Może skutkować m.in. chorobą sercowo-naczyniową czy zaburzeniami żołądkowo-jelitowymi.

– Niestety świadomość Polaków na temat akustyki w budownictwie jest bardzo niska. Zwykle nawet nie zdajemy sobie sprawy z tego, że mocno wpływa ona na nasze zdrowie – mówi Henryk Kwapisz, ekspert Stowarzyszenia na rzecz Lepszej Akustyki w Budynkach „Komfort Ciszy”. – Grupa lekarzy z Kliniki Otolaryngologii w Krakowie przeprowadziła badanie, które jednoznacznie wykazało, że nasz subiektywny próg tolerancji na hałas stopniowo się obniża, przez co jesteśmy coraz bardziej narażeni na choroby związane ze słuchem, a wynikające z hałasu. Z kolei badania naukowców z Danii pokazały, że osoby skarżące się na hałasy dochodzące od sąsiadów trzykrotnie częściej cierpią na migrenę, a ich dzieci czterokrotnie częściej chorują na zapalenie oskrzeli. Dlatego właśnie powinniśmy mieć świadomość, że hałas mocno wpływa na nasze zdrowie.

Hałas to niepożądane, uciążliwe i długotrwałe dźwięki. Mogą one docierać zarówno z zewnątrz, jak i przenosić się między piętrami i pomieszczeniami. Ich źródłem najczęściej jest ulica i warkot samochodów przejeżdżających za oknem. Jednak tym, co męczy Polaków w domach, bywają też np. impreza u sąsiadów, stukanie w podłogę dochodzące z wyższej kondygnacji, muzyka z radia, krzyki, szczekanie psa czy głośno bawiące się dzieci. Dźwięk wody spuszczanej w sedesie jest dość donośny, a drażnić mogą też te, które powstają, kiedy jeden z domowników bierze prysznic.

Co ważne odbiór tych dźwięków jest subiektywny i przykładowo szum ulicy, który w ciągu dnia nie przeszkadza, w nocy może się okazać uciążliwy i zakłócać sen. Innym przykładem są urządzenia zainstalowane w pomieszczeniach technicznych, takie jak hydrofor, centrala wentylacyjna czy kocioł gazowy, które podczas pracy wydają dźwięki. W ciągu dnia może być to nawet niezauważalne dla domowników, ale donośnie wybrzmi w nocy, podczas zasypiania, kiedy cichną wszystkie inne dźwięki..

– Aby było ciszej, przegrody w budynkach powinny mieć odpowiednie wartości przenikania fal dźwiękowych i wibracji, które powodują, że dudnienia przechodzą po konstrukcji i są słyszalne w sąsiednich mieszkaniach. Natomiast od zewnątrz, czyli np. od hałasu ulicznego, można odgrodzić się dzięki zastosowaniu odpowiednio akustycznych okien – mówi Magdalena Maciąg, architektka z pracowni projektowej mut, przedstawicielka Oddziału Warszawskiego Stowarzyszenia Architektów Polskich. – Ważna też jest walka z pogłosem, czyli tym, co się dzieje we wnętrzu domu lub mieszkania, sposobie, w jaki dźwięk odbija się od sufitów, ścian, podłóg. Tutaj najprostszym rozwiązaniem jest stosowanie dywanów, zasłon i miękkich tapicerek na meblach.

Według ekspertów poziom hałasu we wnętrzach mieszkalnych nie powinien przekraczać 30–40 dB. Jednak już dźwięki w przedziale 35–70 dB po dłuższym czasie wywołują uczucie zmęczenia i podenerwowanie. Powyżej 70 dB mogą powodować ból głowy i nadciśnienie, a przekroczenie granicy 90 dB grozi już ubytkiem słuchu. Dla zobrazowania działający odkurzacz generuje ok. 60 dB, głośna muzyka – 80 dB, a ruch uliczny – 90 dB.

– Współczesne normy, które obowiązują przy projektowaniu, nie do końca spełniają wymagania, jakie powinniśmy osiągać przy poziomach hałasu. Są co prawda normy i wytyczne ogólnoświatowe, np. Światowa Organizacja Zdrowia mówi, że w miastach powinniśmy mieć w ciągu dnia maksymalnie 55 dB. Nasze normy mówią z kolei, że w miastach powyżej 100 tys. ma być 65 dB. Jednak to wszystko się rozmija, jeżeli weźmiemy pod uwagę chociażby hałas generowany przez samochody – mówi architektka.

Hałas nie jest też zagadnieniem, któremu poświęcono zbyt wiele uwagi w przepisach budowlanych. Rozporządzenie w sprawie warunków technicznych wskazuje jedynie, że „budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby poziom hałasu, na który będą narażeni użytkownicy lub ludzie znajdujący się w ich sąsiedztwie, nie stanowił zagrożenia dla ich zdrowia, a także umożliwiał im pracę, odpoczynek i sen w zadowalających warunkach”.

– Współczesne budynki, projektowane według aktualnych norm, nie do końca spełniają takie podstawowe, życiowe potrzeby. Jako projektanci nie musimy uwzględniać tego, że np. wiercenie wkrętarką u sąsiada będzie przenosiło się przez ściany, bo to jest po prostu dopuszczalne, nie jest ujęte w normach. Tak samo jeśli mamy uciążliwego sąsiada, który cały czas hałasuje, zachowuje się głośno i robi imprezy, to nie do końca możemy temu zaradzić poprzez odpowiedni projekt budynku, który bazuje wyłącznie na normach. Dlatego – jeśli chcemy, żeby faktycznie było cicho – musimy wyjść ponad to, wziąć pod uwagę akustykę i budować lepiej, niż jest to ujęte w tych podstawowych normach wymaganych przepisami – mówi Magdalena Maciąg.

Eksperci podkreślają, że ten aspekt warto wziąć pod uwagę już na etapie planowania budowy domu i wyboru projektu. Zwłaszcza jeżeli ma on powstać w głośnym miejscu, np. przy trasie szybkiego ruchu czy linii kolejowej.

– Wybierając mieszkanie czy planując budowę domu, nie powinniśmy kierować się tylko ceną, lokalizacją i widokiem z okna, ale również tym, jaką ma akustykę. Na to ogromny wpływ mają materiały budowlane, z których powstał budynek. Okna, izolacja akustyczna, przegrody – to wszystko ma znaczenie. Dlatego warto zapytać o to architekta lub dewelopera – dodaje ekspert Stowarzyszenia „Komfort Ciszy” Henryk Kwapisz.

Jednym z głównych kryteriów wyboru budulca na ściany zewnętrzne powinna być jego izolacyjność akustyczna. Dźwięki dobrze tłumią dwa rodzaje materiałów – miękkie i włókniste (np. wełna mineralna) oraz te o dużej gęstości i masie (np. beton, silikaty, pełna cegła), które trudniej wprawić w wibracje. Warto też wziąć pod uwagę fakt, że najcichsze są dachy kryte dachówką, a żeby strop między kondygnacjami chronił przed dźwiękami uderzeniowymi, można rozłożyć na nim izolację akustyczną z wełny mineralnej lub specjalnych odmian styropianu.

Kolejny element, który warto wziąć pod uwagę, to stolarka okienna, ponieważ standardowe okna chronią przed hałasem gorzej niż ściana. Jeśli jednak inwestorowi zależy na ciszy, powinien wybrać np. szyby zespolone z grubszymi i cięższymi taflami szkła i zwrócić uwagę na parametry izolacyjności.

– Współczynnik izolacyjności akustycznej, wyrażony przez skrót RW, jest określany w decybelach i pokazuje, jak dane okno będzie chroniło przed hałasem. Im wyższy jest ten współczynnik, tym lepiej okno będzie tłumić dźwięki. Na rynku są obecnie dostępne bardzo innowacyjne rozwiązania, w tym okna dachowe wyposażone w pakiety szybowe z grubszymi szybami, które bardzo skutecznie chronią przed hałasem i tłumią dźwięki o różnej częstotliwości, w tym np. odgłosy padającego deszczu – mówi Aleksandra Zybała. – Okna odgrywają bardzo dużą rolę w ochronie przed hałasem. Wybierając je, zwracajmy jednak uwagę na konstrukcję, na pakiety szybowe, ale także na odpowiedni montaż, bo to jest bardzo istotne. Tylko wtedy będziemy mieć pewność, że okna faktycznie będą dobrze tłumiły hałas.

Źródło: Newseria

Coraz większe zainteresowanie spółdzielniami energetycznymi wśród polskich samorządów

Większe bezpieczeństwo energetyczne i niższe ceny prądu to tylko część zalet lokalnych spółdzielni energetycznych, które w innych krajach Europy od lat cieszą się dużą popularnością. To rodzaj inicjatywy lokalnej społeczności zakładający wspólne inwestowanie w odnawialne źródła, które będą wytwarzać energię na potrzeby tej społeczności i w ten sposób uniezależniać ją od sieci. – W Polsce też widzimy coraz większe zainteresowanie tą formą prawną – mówi Anna Gembicka, wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi. Przyczynia się do tego kryzys na rynku energii i jej drastyczny wzrost cen. Kolejnym czynnikiem jest prowadzony na zlecenie MRiRW w ostatnich dwóch latach program RENALDO. Jego celem był pilotaż spółdzielni energetycznych i wypracowanie narzędzi wspierających zakładanie takich podmiotów.

Fot. Reverent/Pixabay

– Program RENALDO dotyczący pilotażowych spółdzielni energetycznych ma zachęcić jednostki samorządu terytorialnego, rolników, mieszkańców poszczególnych gmin do tego, żeby się zrzeszać w ramach spółdzielni energetycznych. To stosunkowo nowa forma, bo powstała w 2018 roku na mocy przepisów ustawy dotyczącej spółdzielni energetycznych. Chodzi nam o to, żeby lokalne społeczności inwestowały zwłaszcza w odnawialne źródła energii, które pozwolą na pokrycie zapotrzebowania lokalnej społeczności – mówi agencji Newseria Biznes Anna Gembicka, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju.

Spółdzielnia energetyczna tworzy lokalny rynek energii dla swoich członków na zasadzie zbiorowej działalności prosumenckiej. Jej ideą jest zapewnienie członkom spółdzielni tańszej energii dzięki wykorzystaniu lokalnych zasobów. Polski model polega na handlu energią między poszczególnymi członkami w celu zwiększenia wykorzystania wyprodukowanej energii i zmniejszenia uzależnienia od sieci. Dodatkową zaletą jest więc wzrost bezpieczeństwa energetycznego, ponieważ energia jest bilansowana lokalnie, na małym obszarze.

– Warto zaznaczyć, że najbardziej korzystną finansowo formą spółdzielni energetycznej jest taka, w której to zapotrzebowanie jest pokrywane całkowicie przez lokalne źródła energii, kiedy nie ma konieczności oddawania nadwyżek do sieci. W pewien sposób zachęca to także do długoterminowego planowania ­– mówi wiceminister.

W krajach Europy Zachodniej spółdzielnie energetyczne są od lat bardzo popularne. W Niemczech działa ich ponad 1 tys., w Danii – ok. 2,5 tys. Natomiast w Polsce spółdzielnie energetyczne to stosunkowo nowy twór, zdefiniowany w ustawie o OZE z 2015 roku, ale przepisy szczegółowo regulujące ich działalność zostały wprowadzone dopiero w 2018 roku.

W wykazie prowadzonym przez KOWR jeszcze do niedawna były tylko dwa takie podmioty – w województwie mazowieckim i śląskim. W pierwszych miesiącach tego roku zarejestrowano cztery kolejne. To również efekt programu RENALDO, którego celem było utworzenie pilotażowych spółdzielni energetycznych w wybranych gminach z województwa podlaskiego i kujawsko-pomorskiego. Program potrwa do końca marca tego roku. Jest on realizowany na wniosek MRiRW, finansowany w 100 proc. ze środków UE oraz niemieckiego Federalnego Ministerstwa Gospodarki i Ochrony Klimatu.

– Zainteresowanie teraz, pod koniec projektu, jest bardzo duże. Pomógł nam w tym – niestety, oczywiście w cudzysłowie – kryzys energetyczny. W związku z tym zainteresowanie i samorządów, i przedsiębiorców, i rolników jest bardzo duże. Wszyscy chcieliby znaleźć rozwiązanie dla pozyskania tańszej energii, a spółdzielnie energetyczne w polskim systemie prawnym są właśnie takim rozwiązaniem – mówi Ryszard Kamiński, dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie.

Polskie samorządy są ważnym inicjatorem zakładania spółdzielni energetycznych. Wynika to z tego, że w ostatnich miesiącach ich budżety są drenowane przez rosnące koszty energii.

– Założenie spółdzielni energetycznej przynosi korzyści ekonomiczne gminie i to jest najważniejszy aspekt, ponieważ te środki, które zaoszczędzimy na energii elektrycznej, będziemy mogli przeznaczyć chociażby na wydatki inwestycyjne, modernizację już istniejących obiektów w naszej gminie – dodaje Agnieszka Rutkowska, burmistrz gminy Stawiski, która zarejestrowała swoją spółdzielnię w połowie lutego br. – Jeśli mamy pompy ciepła i fotowoltaikę, to tak naprawdę jesteśmy samowystarczalni. Nie wydajemy środków na obsługę naszych obiektów, a poza tym korzystamy z zielonej energii, więc nie mamy problemów związanych z emisją dwutlenku węgla.

Zgodnie z założeniami doświadczenia i wnioski z projektu RENALDO mają posłużyć jako przykład dla innych gmin zainteresowanych budową spółdzielni energetycznych. Dlatego też przydatnym narzędziem, opracowanym w ramach tego projektu, jest też specjalny kalkulator do wyliczeń techniczno-finansowych, który umożliwia m.in. dobór optymalnych źródeł generacji OZE do potrzeb członków spółdzielni i oszacowanie kosztów takiej inwestycji, oraz specjalny poradnik dla gmin przybliżający tematykę zakładania oraz funkcjonowania spółdzielni energetycznej. Wersja online tego kalkulatora będzie już wkrótce dostępna na stronie KOWR.

W celu popularyzacji idei spółdzielni energetycznych i zalet, jakie może zapewnić gminom wiejskim budowa takich podmiotów, program RENALDO, MRiRW oraz KOWR zorganizował w dniach 1–2 marca konferencję „Zrównoważona transformacja energetyczna obszarów wiejskich – korzyści i potencjał spółdzielni energetycznych”. Przyciągnęła ona szerokie grono gości z Polski, a także przedstawicieli zagranicznych spółdzielni i samorządów, dzięki czemu stanowiła okazję do wymiany doświadczeń w tym zakresie.

– Co prawda projekt RENALDO, czyli rozwój obszarów wiejskich poprzez odnawialne źródła energii, dobiega końca, ale proces tworzenia spółdzielni energetycznych oczywiście dalej trwa w najlepsze. Mamy nadzieję, że ten potencjał energetyki rozporoszonej na terenach wiejskich zostanie wykorzystany – mówi Ryszard Kamiński. 

Źródło: Newseria

Koszty zielonej transformacji przekraczają możliwości polskich spółek energetycznych

Według wyliczeń EY inwestycje w transformację polskiego rynku energetycznego do 2030 roku sięgną nawet 135 mld euro, czyli ok. 600 mld zł. To kilkukrotnie przekracza możliwości inwestycyjne polskich spółek, na których spoczywa ciężar tej transformacji. – Dlatego liczymy na wsparcie sektora energetycznego środkami z funduszy europejskich – podkreśla prezes Rady Zarządzającej PKEE oraz prezes PGE Wojciech Dąbrowski. Według analityków EY unijne środki i tak nie pokryją w 100 proc. luki inwestycyjnej wynikającej z konieczności modernizacji sektora. W najbardziej optymistycznym scenariuszu wciąż będzie ona wynosić co najmniej 8 mld euro.

Fot. Pixabay

– Największe grupy energetyczne już w tej chwili realizują ambitne plany rozwoju nisko- i zeroemisyjnych źródeł wytwarzania oraz sieci dystrybucyjnych, biorąc na siebie większość ciężaru organizacyjnego, technologicznego i finansowego wynikającego z transformacji. Trwa też realizacja strategicznych inwestycji, zmieniających oblicze polskiej energetyki – projektów jądrowych, największych na Bałtyku morskich farm wiatrowych, przemysłowych farm fotowoltaicznych oraz wielkoskalowych i lokalnych magazynów energii – wylicza Wojciech Dąbrowski, prezes Rady Zarządzającej Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej.

Jak pokazuje raport „Polska ścieżka transformacji energetycznej”, opracowany przez firmę doradczą EY na zlecenie Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej, ten proces wymaga jednak ogromnych nakładów finansowych. Według analityków inwestycje na ten cel do 2030 roku sięgną nawet 135 mld euro, czyli ok. 600 mld zł. Tyle właśnie wynoszą kompleksowe potrzeby inwestycyjne polskiej energetyki wraz z ciepłownictwem.

– Ta niezbędna modernizacja polskiej energetyki i związane z nią działania osłonowe przekraczają możliwości inwestycyjne polskich przedsiębiorstw, na których spoczywa ciężar transformacji. Dlatego liczymy na wsparcie sektora energetycznego środkami z funduszy europejskich. Tylko dzięki dodatkowym funduszom, przede wszystkim z UE, będzie możliwe zapełnienie tej luki inwestycyjnej, wynikającej z realizacji przez Polskę celu osiągnięcia neutralności klimatycznej – mówi prezes PGE.

Jak wynika z szacunków EY, potencjał inwestycyjny czterech największych grup energetycznych – czyli PGE, Enei, Tauronu i Energi – z uwzględnieniem bezpiecznego, lecz już wysokiego poziomu zadłużenia wynosi w latach 2021–2030 około 29 mld euro. Ta wycena została oparta na zaktualizowanej sytuacji ekonomicznej spółek, analizie ich planów inwestycyjnych i związanych z nimi dodatkowych przepływów pieniężnych.

– Oznacza to, że – nawet po uwzględnieniu dużego zaangażowania wszystkich pozostałych uczestników rynku energetycznego w modernizację tego sektora – do zapełnienia wciąż pozostaje znacząca luka inwestycyjna – mówi Wojciech Dąbrowski.

Analitycy EY szacują niedobór środków finansowych na 77 mld euro, z których część będą mogły pokryć środki unijne. Jednak to od efektywności wykorzystania funduszy z UE będzie zależeć ostateczna wartość luki inwestycyjnej. Tym bardziej że sektor energetyczny będzie musiał o te pieniądze konkurować z innymi branżami gospodarkami, liczącymi na finansowy zastrzyk, np. z gazownictwem czy transportem. Według analityków EY możliwe środki UE i budżetu państwa do przeznaczenia na transformację energetyczną to 69 mld euro. Do tego zaliczane są fundusze m.in. z Instrumentu Odbudowy i Zwiększenia Odporności, Polityki Spójności, Funduszu Sprawiedliwej Transformacji czy Funduszu Transformacji Energetyki. To jednak oznacza, że w najbardziej optymistycznym scenariuszu pozostała do zapełnienia luka inwestycyjna wyniesie co najmniej 8 mld euro.

– Według szacunków zawartych w raporcie EY kumulacja wydatków inwestycyjnych związanych z transformacją energetyczną przypadnie na lata 2023–2030. I może mieć ona istotny wpływ na kondycję finansową polskich spółek energetycznych. Dlatego planowanie dalszego rozwoju sektora energii wymaga silnego wsparcia finansowego na kontynuację transformacji energetycznej w dłuższej perspektywie – podkreśla prezes Rady Zarządzającej Polskiego Komitetu Energii Elektrycznej.

W dłuższej perspektywie czasowej skala inwestycji i wyzwań polskiej energetyki dążącej do osiągnięcia zeroemisyjności będzie jeszcze większa. Według wyliczeń zawartych w raporcie EY do 2050 roku może ona sięgnąć nawet 200 mld euro, czyli ponad 900 mld zł.

Redukcja emisji gazów cieplarnianych i rozwój OZE to centralny punkt polityki klimatyczno-energetycznej UE, której celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Polska, jako państwo członkowskie Unii, też jest zobowiązana do realizacji tego celu i przeprowadzenia transformacji energetycznej. Wymuszają ją również czynniki ekonomiczne, ponieważ energia z zielonych, odnawialnych źródeł jest dziś dużo tańsza niż wytwarzanie jej z paliw kopalnych.

Polska zrealizowała unijne cele wyznaczone na 2020 rok, czyli ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 20 proc. w porównaniu z 1990 rokiem. Jednocześnie polska energetyka osiągnęła udział odnawialnych źródeł w końcowym zużyciu energii na poziomie 16,1 proc., przekraczając cel wyznaczony przez UE. Konieczny jest jednak dalszy rozwój odnawialnych źródeł energii, jeżeli chcemy budować energetykę nieobciążaną kosztami zakupu emisji CO2.

Zgodnie z rządowymi założeniami do 2049 roku planowane jest w Polsce odejście od wydobycia węgla, co będzie stanowić duże wyzwanie dla całego sektora energetycznego. Będzie też wymagać gruntownych, kosztownych przemian społeczno-ekonomicznych głównych regionów górniczych. Równolegle z ograniczaniem udziału węgla i innych paliw w miksie energetycznym Polska będzie inwestować w niskoemisyjne źródła – najwięcej w elektrownie wiatrowe na morzu i energetykę jądrową. Ten proces ma przebiegać zgodnie z dwoma dokumentami strategicznymi: Polityką energetyczną Polski do 2040 (PEP2040) oraz Krajowym planem na rzecz energii i klimatu (KPEiK). Oba są w trakcie nowelizacji, ponieważ powstały przed planowanym zwiększeniem celów redukcyjnych i efektywnościowych zawartych w pakietach „Fit for 55” (zakładającego redukcję emisji gazów cieplarnianych do 2030 roku o 55 proc. w stosunku do poziomów z roku 1990 (wcześniejsze założenia mówiły o 40-proc. redukcji) oraz REPowerEU.

Źródło: Newseria